कीडनाशकांच्या योग्य वेळी प्रसारणासाठी
जिवाणूंची कवच पद्धती ठरेल फायदेशीर
क्विन्सलॅंड विद्यापीठातील रेण्वीय जैवशास्त्र संस्थेतील संशोधक डॉ. मायकेल लॅंडसबर्ग यांनी येरसिनिया इन्टोमोफॅगा (Yersinia entomophaga) या जिवाणूवर अभ्यास केला आहे. पिकांसाठी त्रासदायक ठरणाऱ्या विविध किडींच्या नियंत्रणासाठी या जिवाणूंच्या कवच पद्धतीचा वापर करणे शक्य असल्याचे दिसून आले आहे. या जिवाणूच्या विषातून पिकावरील किडींच्या नियंत्रणासाठी नवे जैविक कीडनाशक विकसित करण्यासाठी ऑस्ट्रेलिया आणि न्युझीलंड येथील संशोधक अधिक संशोधन करत आहेत.
कीडनियंत्रणाच्या रासायनिक पद्धतींचे पर्यावरणावर विपरीत परिणाम होत असतात. तसेच माणसांमध्येही औषधोपचारासाठी काही प्रमाणात विषारी घटकांचा वापर केला जातो. त्याचे दुष्परिणाम शरीरावर होत असतात. हेच विषारी पदार्थ योग्य वेळी प्रसारीत करणाऱ्या एका विशिष्ट कोटींग किंवा कवचामधून देणे शक्य व्हावे, यासाठी जिवाणूंच्या कवचाचा रेण्वीय अभ्यास ऑस्ट्रेलिया आणि न्युझीलंड येथील संशोधकांनी केला आहे. संशोधकांना येरसिनिया इन्टोमोफॅगा (Yersinia entomophaga) या जिवाणूमध्ये कवच तयार करण्याची कृत्रिमरीत्या नक्कल करण्यायोग्य पद्धती मिळाली आहे. या संशोधनाबाबत माहिती देताना डॉ. लॅंडसबर्ग यांनी सांगितले, की जिवाणू मोठेपोकळ असे प्रथिनांचे कवच तयार करून त्यात विष तयार करतो. हे कवच एका विशिष्ट वातावरणामध्ये उघडले जात असल्याचे आमच्या संशोधनात आढळले. या प्रक्रियेमध्ये जिवाणूंना कोणताही इजा होत नाही. हे साठवलेले विष योग्यवेळी सोडले जाते. या कॅनिस्टर तयार होण्याच्या प्रक्रियेची नक्कल करण्याची क्षमता विविध जिवाणूमध्ये दिसून येते. त्यामुळे किडींच्या नियंत्रणासाठी या पद्धतीचा वापर करणे शक्य आहे.
जिवाणूंमधील विष तयार करण्याची आणि साठविण्याची पुर्णपणे नवी पद्धती या अभ्यासामध्ये संशोधकांनी शोधली आहे. या संशोधकांच्या गटामध्ये ऍगरिसर्च व ऑकलंड विद्यापीठातील संशोधिका डॉ. शॉन लॉट, मार्क हर्स्ट, जॅसोन बुस्बी यांच्यासह ऑस्ट्रेलियन सिंक्रोट्रॉनचे डॉ. संतोष पणजीकर आणि डॉ . लॅंडसबर्ग यांचा समावेश होता. हे संशोधन नेचर या संशोधनपत्रिकेमध्ये प्रकाशित करण्यात आले आहे.
असा होऊ शकेल या संशोधनाचा वापर
- या कवचाचे जनुकिय विश्लेषण केले असता प्रत्येक प्रजातीगणिक त्यात विष व कवचाच्या रेणूंमध्ये फरक दिसून आले. अभ्यासातून या कवचाच्या रेण्वीय रचना कृत्रिमरीत्या तयार करणे शक्य असून, त्याचा वापर विषारी द्रव्ये किंवा संवेदनशील रेणू साठविण्यासाठी करता येऊ शकतो. याचा वापर मानवी रोगावर, तसेच किडीवर उपचार करण्यासाठी होऊ शकतो.
- न्युझीलंड येथील स्थानिक गवतावर हा जिवाणू पहिल्यांदा डॉ. मार्क हर्स्ट यांना आढळला होता. हा जिवाणू डायमंडबॅक मॉथ या सारख्या पिकांच्या दृष्टीने हानीकारक ठरणाऱ्या किडींच्या नियंत्रणासाठी वापरणे शक्य आहे.
फोटोओळी ः
डॉ. मायकेल लॅंडसबर्ग यांनी जिवाणूंच्या कवचाचा रेण्विय अभ्यास केला असून, या कवचामध्ये योग्य वेळी प्रसारीत होणारे विष साठविण्यासाठी होऊ शकेल.
जिवाणूंची कवच पद्धती ठरेल फायदेशीर
क्विन्सलॅंड विद्यापीठातील रेण्वीय जैवशास्त्र संस्थेतील संशोधक डॉ. मायकेल लॅंडसबर्ग यांनी येरसिनिया इन्टोमोफॅगा (Yersinia entomophaga) या जिवाणूवर अभ्यास केला आहे. पिकांसाठी त्रासदायक ठरणाऱ्या विविध किडींच्या नियंत्रणासाठी या जिवाणूंच्या कवच पद्धतीचा वापर करणे शक्य असल्याचे दिसून आले आहे. या जिवाणूच्या विषातून पिकावरील किडींच्या नियंत्रणासाठी नवे जैविक कीडनाशक विकसित करण्यासाठी ऑस्ट्रेलिया आणि न्युझीलंड येथील संशोधक अधिक संशोधन करत आहेत.
कीडनियंत्रणाच्या रासायनिक पद्धतींचे पर्यावरणावर विपरीत परिणाम होत असतात. तसेच माणसांमध्येही औषधोपचारासाठी काही प्रमाणात विषारी घटकांचा वापर केला जातो. त्याचे दुष्परिणाम शरीरावर होत असतात. हेच विषारी पदार्थ योग्य वेळी प्रसारीत करणाऱ्या एका विशिष्ट कोटींग किंवा कवचामधून देणे शक्य व्हावे, यासाठी जिवाणूंच्या कवचाचा रेण्वीय अभ्यास ऑस्ट्रेलिया आणि न्युझीलंड येथील संशोधकांनी केला आहे. संशोधकांना येरसिनिया इन्टोमोफॅगा (Yersinia entomophaga) या जिवाणूमध्ये कवच तयार करण्याची कृत्रिमरीत्या नक्कल करण्यायोग्य पद्धती मिळाली आहे. या संशोधनाबाबत माहिती देताना डॉ. लॅंडसबर्ग यांनी सांगितले, की जिवाणू मोठेपोकळ असे प्रथिनांचे कवच तयार करून त्यात विष तयार करतो. हे कवच एका विशिष्ट वातावरणामध्ये उघडले जात असल्याचे आमच्या संशोधनात आढळले. या प्रक्रियेमध्ये जिवाणूंना कोणताही इजा होत नाही. हे साठवलेले विष योग्यवेळी सोडले जाते. या कॅनिस्टर तयार होण्याच्या प्रक्रियेची नक्कल करण्याची क्षमता विविध जिवाणूमध्ये दिसून येते. त्यामुळे किडींच्या नियंत्रणासाठी या पद्धतीचा वापर करणे शक्य आहे.
जिवाणूंमधील विष तयार करण्याची आणि साठविण्याची पुर्णपणे नवी पद्धती या अभ्यासामध्ये संशोधकांनी शोधली आहे. या संशोधकांच्या गटामध्ये ऍगरिसर्च व ऑकलंड विद्यापीठातील संशोधिका डॉ. शॉन लॉट, मार्क हर्स्ट, जॅसोन बुस्बी यांच्यासह ऑस्ट्रेलियन सिंक्रोट्रॉनचे डॉ. संतोष पणजीकर आणि डॉ . लॅंडसबर्ग यांचा समावेश होता. हे संशोधन नेचर या संशोधनपत्रिकेमध्ये प्रकाशित करण्यात आले आहे.
असा होऊ शकेल या संशोधनाचा वापर
- या कवचाचे जनुकिय विश्लेषण केले असता प्रत्येक प्रजातीगणिक त्यात विष व कवचाच्या रेणूंमध्ये फरक दिसून आले. अभ्यासातून या कवचाच्या रेण्वीय रचना कृत्रिमरीत्या तयार करणे शक्य असून, त्याचा वापर विषारी द्रव्ये किंवा संवेदनशील रेणू साठविण्यासाठी करता येऊ शकतो. याचा वापर मानवी रोगावर, तसेच किडीवर उपचार करण्यासाठी होऊ शकतो.
- न्युझीलंड येथील स्थानिक गवतावर हा जिवाणू पहिल्यांदा डॉ. मार्क हर्स्ट यांना आढळला होता. हा जिवाणू डायमंडबॅक मॉथ या सारख्या पिकांच्या दृष्टीने हानीकारक ठरणाऱ्या किडींच्या नियंत्रणासाठी वापरणे शक्य आहे.
फोटोओळी ः
डॉ. मायकेल लॅंडसबर्ग यांनी जिवाणूंच्या कवचाचा रेण्विय अभ्यास केला असून, या कवचामध्ये योग्य वेळी प्रसारीत होणारे विष साठविण्यासाठी होऊ शकेल.
कोणत्याही टिप्पण्‍या नाहीत:
टिप्पणी पोस्ट करा