ताण सहनशीलता विकसनासाठी उपयुक्त प्रथिनांचा घेतला शोध
डार्टमाऊथ येथील संशोधकांनी पिकांच्या मुळांतील पाणी आणि अन्नद्रव्ये घेण्यामध्ये कार्यरत असलेले महत्त्वाचे प्रथिन ओळखले आहे. त्यामुळे पाण्याच्या ताणांच्या किंवा अतिपाण्यामध्ये पिकांचे चांगल्या प्रकारे उत्पादन घेण्यासाठी हे संशोधन उपयुक्त ठरणार आहे. हे संशोधन पीएनएएस या संशोधनपत्रिकेमध्ये प्रकाशित करण्यात आले आहे.
जमिनीतील पाणी घेण्यासाठी वनस्पतींची मुळे इन्डोडर्मिस किंवा आंतरत्वचेचा वापर दरवाज्यासारखा करत असतात. त्यातून योग्य प्रमाणात पाणी घेताना अन्नद्रव्यांचे शोषण करून वनस्पतीच्या वरील अवयवापर्यंत पोचवले जाते. यामध्ये कॅस्परियन स्ट्रिप हा पेशीय अडथळ्याचे काम करतो. त्याचा फायदा पाण्याची कमतरता, अधिक पाणी किंवा अधिक क्षारता असताना ताण सहन करण्यामध्ये होतो. कॅस्परियन स्ट्रिप निर्मितीच्या प्रक्रियेसाठी कारणीभूत जनुकाची फारशी माहिती आजवर उपलब्ध नव्हती. या प्रक्रियेची माहिती मिळविण्यासाठी डार्डमाऊथ, अर्बेडिन विद्यापीठ आणि ल्युझॅन विद्यापीठातील संशोधकांच्या गटाने संशोधन केले आहे.
या अभ्यासामध्ये संशोधकांनी कॅस्परियन स्ट्रिपच्या सुरवातीच्या काळामध्ये कार्यरत असलेले इएसबी1 हे प्रथिन ओळखले आहे. हेच कॅस्परियन स्ट्रिप पक्व झाल्यानंतप त्याचे रुपांतर पुढे लिग्निन या अधिक कठिण असलेल्या घटकामध्ये होऊन वनस्पतीला ताकद मिळते. या लिग्निनची साठवण विवध प्रकारच्या पेशींमध्ये होते. त्याचा उपयोग वनस्पतींसाठी पर्यावरणातील ताणासाठी सहनशीलता मिळण्यासाठी होतो.
असे होतील फायदे
- लिग्निन साठवणीच्या प्रक्रियेची अधिक माहिती संशोधकांना उपलब्ध झाल्यास त्याचा फायदा पिकांच्या उत्पादनवाढीसाठी होऊ शकतो.
- ज्या ठिकाणी पिकासाठी योग्य वातावरण उपलब्ध नाही, अशा ठिकाणी जैवइंधनासाठी सहनशील पिकांच्या जाती विकसित करणे शक्य होईल.
-------------
जर्नल संदरर्भ ः
Prashant S. Hosmani, Takehiro Kamiya, John Danku, Sadaf Naseer, Niko Geldner, Mary Lou Guerinot, and David E. Salt. Dirigent domain-containing protein is part of the machinery required for formation of the lignin-based Casparian strip in the root. PNAS, August 12, 2013 DOI: 10.1073/pnas.1308412110
डार्टमाऊथ येथील संशोधकांनी पिकांच्या मुळांतील पाणी आणि अन्नद्रव्ये घेण्यामध्ये कार्यरत असलेले महत्त्वाचे प्रथिन ओळखले आहे. त्यामुळे पाण्याच्या ताणांच्या किंवा अतिपाण्यामध्ये पिकांचे चांगल्या प्रकारे उत्पादन घेण्यासाठी हे संशोधन उपयुक्त ठरणार आहे. हे संशोधन पीएनएएस या संशोधनपत्रिकेमध्ये प्रकाशित करण्यात आले आहे.
जमिनीतील पाणी घेण्यासाठी वनस्पतींची मुळे इन्डोडर्मिस किंवा आंतरत्वचेचा वापर दरवाज्यासारखा करत असतात. त्यातून योग्य प्रमाणात पाणी घेताना अन्नद्रव्यांचे शोषण करून वनस्पतीच्या वरील अवयवापर्यंत पोचवले जाते. यामध्ये कॅस्परियन स्ट्रिप हा पेशीय अडथळ्याचे काम करतो. त्याचा फायदा पाण्याची कमतरता, अधिक पाणी किंवा अधिक क्षारता असताना ताण सहन करण्यामध्ये होतो. कॅस्परियन स्ट्रिप निर्मितीच्या प्रक्रियेसाठी कारणीभूत जनुकाची फारशी माहिती आजवर उपलब्ध नव्हती. या प्रक्रियेची माहिती मिळविण्यासाठी डार्डमाऊथ, अर्बेडिन विद्यापीठ आणि ल्युझॅन विद्यापीठातील संशोधकांच्या गटाने संशोधन केले आहे.
या अभ्यासामध्ये संशोधकांनी कॅस्परियन स्ट्रिपच्या सुरवातीच्या काळामध्ये कार्यरत असलेले इएसबी1 हे प्रथिन ओळखले आहे. हेच कॅस्परियन स्ट्रिप पक्व झाल्यानंतप त्याचे रुपांतर पुढे लिग्निन या अधिक कठिण असलेल्या घटकामध्ये होऊन वनस्पतीला ताकद मिळते. या लिग्निनची साठवण विवध प्रकारच्या पेशींमध्ये होते. त्याचा उपयोग वनस्पतींसाठी पर्यावरणातील ताणासाठी सहनशीलता मिळण्यासाठी होतो.
असे होतील फायदे
- लिग्निन साठवणीच्या प्रक्रियेची अधिक माहिती संशोधकांना उपलब्ध झाल्यास त्याचा फायदा पिकांच्या उत्पादनवाढीसाठी होऊ शकतो.
- ज्या ठिकाणी पिकासाठी योग्य वातावरण उपलब्ध नाही, अशा ठिकाणी जैवइंधनासाठी सहनशील पिकांच्या जाती विकसित करणे शक्य होईल.
-------------
जर्नल संदरर्भ ः
Prashant S. Hosmani, Takehiro Kamiya, John Danku, Sadaf Naseer, Niko Geldner, Mary Lou Guerinot, and David E. Salt. Dirigent domain-containing protein is part of the machinery required for formation of the lignin-based Casparian strip in the root. PNAS, August 12, 2013 DOI: 10.1073/pnas.1308412110
कोणत्याही टिप्पण्‍या नाहीत:
टिप्पणी पोस्ट करा