तेलावर तरंगते पाणी

--
आॅस्ट्रेलियातील कर्टीन विद्यापीठात झाले पारंपरीक ज्ञानावर आधारीत नवे संशोधन

तेलाच्या तवंगामुळे होणारे सागरी जीवांचे मृत्यू रोखणे शक्य
--------

तेलावर पाणी तरंगू शकते, या पारंपरीक ज्ञानाचे अनेक फायदे होऊ शकतात. (स्रोत- एसीएस )

तेल पाण्यावर तरंगते, हे सर्वाना माहित असलेले सत्य आहे. त्यांची कारणेही शाळकरी वयापासून मुखोदगत केलेली असतात. मात्र हजारो वर्षापासून चालत आलेल्या पारंपरीक शास्त्राच्या आधारे आॅस्ट्रेलियातील कर्टीन विद्यापीठाच्या रसायन अभियांत्रिकी विभागामध्ये केलेल्या संशोधनात तेलावरही पाणी तंरगू शकत असल्याचे पुढे आले आहे.  या संशोधनाचे अनेक व्याहवारीक उपयोग होऊ शकत असल्याने हे संशोधन महत्त्वाचे आहे. सागरामध्ये जहाज बुडाल्याने, किंवा अन्य काही कारणामुळे तेलांची गळती झाल्यास सागरी जीव आणि माशांच्या जिवावर बेतू शकते. अशा प्रकारचे तेलाची सफाई करण्याच्या दृष्टीने हे संशोधन अत्यंत महत्त्वाचे ठरणार आहे. या संशोधनाचे निष्कर्ष एसीएस च्या लॅंगमूर या संशोधनपत्रिकेमध्ये प्रकाशित करण्यात आलेले आहे.

सुमारे ख्रिस्तपूर्व 350 च्या काळामघ्ये ग्रीक विचारवंत अॅरिस्टाॅटल याने पाणी आणि तेल यांच्या घनतेच्या संदर्भात अनेक निष्कर्षे मांडून ठेवलेली आहेत. त्यावर संशोधक ची एम. फान, बेंजामीन अलेन, ल्युक पीटरस, थू एन. ली, मोसेस टडे यांनी सध्या प्रचलित असलेल्या घनतेच्या नियमाविषयी अधिक संशोधन केले आहे. अधिक घनतेच्या द्रवावर कमी घनतेचा द्रव हा तरंगतो. साधारणपणे क्रूड तेलाची घनता ही 58 पौंडस प्रती घन फूट अशी असल्याने ते 64 पौंडस प्रति घनफूट घनतेच्या सागरी पाण्यावर तरंगते. फान यांनी हे तथ्य संगणकिय प्रारुपाच्या साह्याने  प्रयोगशाळेमध्ये तपासले आहे. अनेक प्रकारे चाचण्या विविध प्रकारच्या तेलावर घेण्यात आलेल्या आहेत.

या सर्व पारंपरिक ज्ञानाबाबत अधिक संशोधन केल्यानंतर जलस्रोताचे तेलामुळे होणारे प्रदूषण कमी करण्याच्या दृष्टीने अधिक उपयोग होणार आहे. हे तेल एकदा पाण्यामध्ये बुडले की पाण्यातील तेलाचे विघटन करणारे सुक्ष्म जीव अधिक वेगाने त्यांचे विघटन करू शकतील.  त्यामुळे पाणी आणि तेल यांच्या मिश्रणाच्या जैविक विघटनातून तेलाचे प्रदूषण कमी करणे शक्य होणार असल्याचे संशोधकांनी सांगितले आहे.

...असे आहे संशोधन

-काहीवेळेस पारंपरीक ज्ञान हे चुकिचे असल्याचे दिसून आले तरी ज्या वेळी अधिक तेलामध्ये पाण्याचा कमी प्रमाणातील थेंब तरंगत असल्याचे दिसून आले आहे. अर्थात हे तेलाचा प्रकार, थेंबाचा आकार या सारख्या अनेक घटकांवर ही बाब अवलंबून आहे.


- वनस्पती तेलामध्ये पृष्टभागाचा ताण हा योग्य प्रमाणात असल्याने दोन द्रवामध्ये पाण्याच्या थेंबाचे वजन पेलण्याची ताकद असल्याचे दिसून आले आहे. हे शुद्ध तेलामध्ये आढळत नाही.  वनस्पती तेलामध्येही पाण्याच्या थेंबाचा आकार हा एक शतांश घन इंच या पेक्षा अधिक असता कामा नये.